Grunt pod zmiany społeczne często przygotowuje się przez dziesieciolecia, w ciągu których na powierzni zjawisk nie widać prawie żadnego postępu. Potem jednak następuje na pozór nieprawdopodobny skok, a jego ?rewolucyjny? charakter wywołuje nie tylko euforię orędowników zmian, ale i gwałtowny sprzeciw konserwatywnie nastawionych członków społeczeństwa.

W skali globalnej taka właśnie historia stała się udziałem ruchu walki o prawa osób LGBT+. Od kryminalizacji ? wciąż jeszcze niestety określającej politykę i prawo w wielu państwach świata ? przez tolerancję, po uznanie małżeństw jednopłciowych i prawa do adpocji dzieci. Nie tylko jednak konserwatywna reakcja na emancypację i równouprawnienie wikła tu linię historii. Epidemia AIDS w latach 80. XX wieku stworzyła nowe, dosłownie śmiertelne zagrożenie, ale i okazała się katalizatorem ruchu, który stał się walką o fizyczne przetrwanie. Taką, jaką dziś toczyć musi społeczność trans miedzy innymi w Brazylii, co przejmująco dokumentują twórcy pokazywanej na festiwalu ?Indianary?.

W Polsce nigdy nie doszło do prawdziwej emancypacji społeczności LGBT+, nie mówiąc już o ostrożnych nawet zmianach legislacji. Dlatego trwający właśnie atak na nieheteronormatywnych Polaków ze strony rządzących polityków trzeba widzieć nie w kategoriach reakcji na zmiany, a raczej populistycznego poszukiwania wroga i zarządzania strachem. I znów ? prowokuje on nie tylko nienawiść, ale i odruchy solidarności z tymi, w których lecą wyzwiska i kamienie. Trudno o lepszą klamrę naszego programu o sytuacji i prawach osób LGBT+ niż dokument Wojtka Jankowskiego o ?Tęczy? Julity Wójcik ? pełnej symbolicznych znaczeń artystycznej instalacji, której historia sama stała się symbolem.